Zwykła lewatywa, którą notabene jeszcze pięćdziesiąt lat temu wykonywało się rutynowo w każdym domu, w każdym szpitalu i sanatorium, pozwala przepłukać tylko 20 do 30 cm dolnego odcinka przewodu pokarmowego, a więc odbyt, esicę i w najlepszym razie końcowy fragment okrężnicy zstępującej.
Oczywiście na ogół się to nie uda przy pierwszym zabiegu. Z tego względu zawsze należy wykonać serię 3-5 (a czasami nawet 10) zabiegów, gdyż w pierwszej kolejności oczyszczane są odcinki położone najbliżej ujścia, a dopiero później te dalej położone, aż do zastawki kątniczo-krętniczej (miejsca połączenia jelita grubego z jelitem cienkim) aż do jelita ślepego oraz wyrostka robaczkowego.
Ten pogląd powtarzany jest wielokrotnie przez przeciwników hydrokolonoterapii. Opierają oni swoją opinię na badaniach z lat dwudziestych i trzydziestych XX wieku. Okazało się, że przeprowadzone wówczas badania zawierały pewne błędy metodologiczne.
Dzisiaj, kiedy żyjemy w środowisku znacznie bardziej skażonym cywilizacją, organizm człowieka nie radzi sobie już tak sprawnie z usuwaniem toksyn z organizmu.
Gdyby było inaczej leki przeczyszczające nie byłyby jednymi z najlepiej sprzedających się w aptekach. Nie notowano by coraz większej ilości nowotworów jelita i wielu innych chorób przewodu pokarmowego. Nie byłoby potrzeby przeprowadzania tek wielu operacji usuwania wyrostka robaczkowego czy pęcherzyka żółciowego. Nie notowano także by wzrostu występowania chorób skóry, chorób z autoagresji i innych chorób cywilizacyjnych.
Podczas zabiegu hydrokolonoterapii nigdy nie wlewa się jednorazowo więcej niż 1,5 do 2,5 litra wody.
Pielęgniarka kontroluje ciśnienie wody w jelicie obserwując wskazania manometru na urządzeniu zabiegowym i obserwuje stan pacjenta. Poza tym urządzenie posiada odpowiednie zabezpieczenia zapobiegające powstaniu nadmiernego ciśnienia w okrężnicy.
Skuteczność zabiegu polega na wielokrotnym, łagodnym wypłukiwaniu, coraz głębszych odcinków jelita oraz na wspomaganiu usuwania złogów poprzez łagodny, profesjonalnie przeprowadzany masaż jelita. Z tego względu zaleca się wykonywanie serii zabiegów, gdyż w pierwszym zabiegu oczyszcza się jedynie końcowy odcinek jelita, a dopiero w kolejnych zabiegach woda dostaje się coraz dalej aż do okolic jelita ślepego i zastawki kątniczo-krętniczej łączącej jelito grube z jelitem cienkim.
W wyniku serii zabiegów woda dociera w końcu do najdalszych zakątków jelita grubego obmywając okolice jelita ślepego i zastawki kątniczo -krętniczej, łączącej jelito grube z jelitem cienkim. Anatomiczna konstrukcja tej zastawki jest taka, że przepuszcza ona treść pokarmową tylko w jednym kierunku, uniemożliwiając cofanie się treści z jelita grubego do jelita cienkiego. Nie istnieje więc jakiekolwiek zagrożenie przedostania się wody z jelita grubego do jelita cienkiego.
Nie istnieją żadne doniesienia mówiące o tym, że hydrokolonoterapia wywołuje zaburzenia równowagi mikroflory jelitowej. Zabieg ten pozwala usunąć z jelita toksyczne złogi, stwarzając warunki do odbudowy korzystnej mikroflory jelitowej.
Najczęściej po zabiegu podaje się pacjentom doustne probiotyki, zalecając dietę bogatą w substancje prebiotyczne. W wyniku przeprowadzenia serii zabiegów hydrokolonoterapii przywraca się u pacjentów prawidłową równowagę mikrobiologiczną jelita grubego.